Праз год у Беларусі плануюць увесці школьную форму, а ўжо 1 верасня — адметны элемент.
Быць ці не быць школьнай форме? Гэта пытанне пасля адмены адзінага «савецкага» школьнага стылю абмяркоўвалася ўжо не аднойчы. І ні разу справа далей патрабаванняў па выкананні дзелавога стылю ў адзенні не iшла. Мусіць, праціўнікаў увядзення школьнай формы заўсёды было больш, чым прыхільнікаў. Сёння гэта пытанне зноў узнімаецца.
Кіраўнік Міністэрства адукацыі Андрэй Іванец на сустрэчы са старшынёй канцэрна «Беллегпрам» Таццянай Лугінай і з кіраўнікамі ўстаноў агульнай сярэдняй адукацыі па пытаннях выпрацоўкі адзіных падыходаў да школьнай формы ў 2022/2023 навучальным годзе сказаў, што ў кожнай беларускай школы з'явіцца свая ўніформа і адметны элемент:
«З наступнага 2023/2024 навучальнага года ва ўсіх школах будзе ўведзена школьная форма. Хацеў бы падкрэсліць, што размова ідзе не пра адзіную для ўсіх устаноў адукацыі школьную форму. Кожная школа будзе выбіраць сваю камфортную, зручную форму дзелавога стылю для хлопчыкаў і дзяўчынак.
Міністр адукацыі адзначыў, што праца па ўвядзенні дзелавога стылю, формы адзення навучэнцаў у школах вядзецца міністэрствам адукацыі на працягу больш за 10 гадоў. І прыкладна 20 працэнтаў навучальных устаноў краіны ўжо ўвялі адзіныя элементы школьнай формы. Гэта эмблемы, гальштукі, камізэлькі і да таго падобныя рэчы, якія адрозніваюць рабят нейкай канкрэтнай установы адукацыі.
На думку кіраўніка Мінадукацыі, адзіныя адметныя элементы ў адзенні будуць выхоўваць у вучня гонар за сваю школу, дазволяць адчуваць сябе часткай адзінай каманды, а форма будзе настройваць дзяцей на сур'ёзныя адносіны да навучальнага працэсу.
Андрэй Іванец таксама звярнуў увагу на тое, што прадстаўленыя педагагічнай грамадскасці калекцыі школьнага адзення на 2022/2023 навучальны год адпавядаюць усім неабходным гігіенічным патрабаванням. Гэта адказ на меркаванне бацькоў аб тым, што ў школьнай форме ад вытворцы нібыта перабор поўсці і сінтэтыкі ў складзе. Калі сапраўды, то ў мяне дадзены аргумент выклікае ўсмешку, бо ў набытым на свой густ і колер напэўна ўсё тое ж самае ў складзе. І далёка не кожны з бацькоў наогул на склад глядзіць, калі задавальняе кошт.
Калі казаць не пра склад, а пра прыгажосць, то, анансуючы ўвядзенне адзінай формы адзення для навучэнцаў, кіраўнік Мінадукацыі заўважыў, што ніякіх рэвалюцыйных пераўтварэнняў, па сутнасці, не будзе: захаваюцца тыя ж мадэлі, у якіх дзеці сёння ходзяць у школу: камізэлькі, жакеты, спадніцы, штаны, блузкі, пінжакі, якія лёгка сумяшчаюцца ў некалькіх вобразах.
Баяцца аднастайнасці таксама не варта. І па калекцыі, прапанаванай фабрыкамі, відавочна, што яе і быць не можа.
— Адзіным на дадзены момант павінен стаць толькі элемент вопраткі, — гаворыць начальнік упраўлення па адукацыі, спорце і турызме райвыканкама Ганна Скорая. — Цяпер у школах ідзе абмеркаванне таго, якім гэты элемент будзе. Настаўнікі паставілі бацькоў у вядомасць, і хуткім часам будзе прынятае калегіяльнае рашэнне. Трэба сказаць, што да гэтага моманту толькі ў гімназіі (камізэлька і значок) і ў Рудзенскай дапаможнай школе-інтэрнаце (камізэлька) былі такія адметныя элементы.
— Камізэльку бардовага колеру мы ўвялі некалькі гадоў назад, — кажа намеснік дырэктара Мар'інагорскай гімназіі Наталля Туміловіч. — Але яна не прыжылася па той прычыне, што ў будынку гімназіі зімой вельмі цёпла.
Зараз мы аб'явілі абмеркаванне адзінага школьнага элемента і шляхам галасавання прыйшлі да рашэння, што гэта будзе гальштук. Абмяркоўваючы непасрэдна школьную форму, вызначыліся з каляровай гамай: яна будзе сіняя і бардовая (ад чорна-шэрых таноў вырашылі сысці). Фасоны бацькі выбіраюць самі. У асноўным усе ставяцца да патрабаванняў аб школьнай форме спакойна: большасць разумее, што нельга ў адным адзенні і ў школе сядзець, і на вуліцы гуляць, і на канапе ляжаць. Як мінімум гэта негігіенічна.
І усё ж пра школьную форму думкі ў бацькоў пакуль вельмі розныя. Хтосці лічыць, што будуць лішнія грашовыя марнаванні, таму што малодшы не зможа даносіць яшчэ добрае адзенне за старэйшым, хтосці кажа аб несупадзенні густаў на фасон і колер, хтосці проста супраць усяго абавязковага. Думаю, што ўсе гэтыя пытанні ў рэшце рэшт вырашацца, і некалькі складаным можа аказацца толькі кароткі пераходны перыяд ад той «разнастайнасці», што мы сустракаем дзе-нідзе сёння, да адзіных патрабаванняў да дзелавога стылю. Пакуль у школах будуць патрабаваць толькі яго выкананне і нейкі адметны элемент. У бліжэйшы час мы даведаемся, да чаго прыйшлі ва ўстановах адукацыі раёна, а на жнівеньскай педагагічнай канферэнцыі ўбачым дэфіле з паказам дзелавога стылю адзення і адметных элементаў.
Старшыня канцэрна «Беллегпрам» Таццяна Лугіна на сустрэчы з дырэктарамі школ запэўніла, што прадпрыемствы канцэрна гатовы выканаць любую замову. Да таго ж, у такіх айчынных прадпрыемстваў, як «Славянка», «Палессе» і «БелКрэда» ужо ёсць досвед працы па вырабе формы ці асобных адметных элементаў адзення для ўстаноў адукацыі.
Ужо да 1 верасня канцэрн прапануе больш за 330 мадэляў школьнай формы, з якіх 55 працэнтаў — навінкі. Кошты ў параўнанні з мінулым годам выраслі прыблізна на 10 працэнтаў. Але, як паінфармавала Таццяна Лугіна, ідзе праца па скарачэнні выдаткаў, каб прадукцыя заставалася даступнай па кошце без страты якасці.
Што думаюць бацькі школьнікаў аб няўхільна надыходзячым 1 верасня, уніформе і адметных знаках?
Вераніка,
мама шасцікласніцы:
— Я хадзіла ў школу ўжо тады, калі школьнай формы не было. Але ў нас у шафе вісела маміна школьная сукенка. Мне заўсёды ідэя аб аднолькавай школьнай форме здавалася сумнай. Але калі на апошні званок я прымерала і надзела маміна сукенку з белым фартухом, у мяне быццам пераварот адбыўся ў прытомнасці. Думка аб тым, што вось у гэты дзень мы ўсе вядомыя: мы школьнікі, мы выпускнікі, цешыла бясконца. І я зараз сапраўды нічога не маю супраць адзінай школьнай формы. Не думаю, што гэта будзе накладней, чым купляць нейкія рэчы асобна і камплектаваць іх, імкнучыся выканаць дзелавы стыль. А тое, што яго трэба выконваць, я пераканана на сто працэнтаў. Дзеці павінны прывучацца да таго, што кожнаму месцу — сваё адзенне. Таму я чакаю станоўчага рашэння і гатова купіць сваёй дачцы абноўку.
Яўгенія,
мама першакласніцы і сямікласніка:
— Я не супраць школьнай формы ў прынцыпе. Думаю, што яе наяўнасць сапраўды будзе садзейнічаць выхаванню ў дзіцяці любовi і гонару за сваю ўстанову адукацыі, а таксама вырашыць некаторыя праблемы, звязаныя з магчымасцямі бацькоў. Ведаю, што некаторыя дзеці часам прыводзяць у прыклад сваіх больш забяспечаных аднакласнікаў і просяць у бацькоў дарагое ці супермоднае адзенне, на якое ў сям'і проста можа не быць грошай. Адзіны момант, які мяне, швачку па адукацыі, бянтэжыць — стандартныя памеры адзення і нестандартныя фігуры. Сыну, напрыклад, я не магу купіць стандартны памер. Мне заўсёды даводзіцца нешта ўшываць ці расшываць. Для большасці гэта — дадатковыя праблемы і выдаткі. Зрэшты, і гэта праблема вырашальная: у каталогу «Школьная калекцыя 2022-2023», прадстаўленым канцэрнам «Беллегпром», я знайшла варыянты з трыкатажу, якія ў такіх выпадках могуць выручыць. Увогуле, я не нервуюся абсалютна, таму што мы заўсёды прытрымліваліся дзелавога стылю ў адзенні, а адметны элемент расцэньваю станоўча.
Вадзім,
бацька дзесяцікласніка:
— Мы вучымся ў маленькай школе. Бацькі большасці школьнікаў не могуць пахваліцца вялікімі заробкамі. Таму купіць дарагую форму наўрад ці ўсе пагадзяцца. Да таго ж, дзеці (я даведваўся меркаванне шматлікіх рабят) не жадаюць нічога змяняць у сваіх звычках. Асабліва, калі гэта ўжо старшакласнікі. Я лічу, галоўнае, каб школьнікі добра вучыліся. А ў якім адзенні — справа кожнага… Нават калі ён прыйдзе ў спартыўных штанах…
Што ж, меркаванні сапраўды розныя. У кожнага ёсць нейкія лагічныя зацемкі. Але я як чалавек, які вырас у школьнай форме, лічу, што многія довады — не больш за жаданне проста супярэчыць. Ну няма ніякага ўшчамлення свабоды ў школьнай форме і знаках адрознення! Няма ніякіх асаблівых дадатковых марнаванняў, бо ўсё роўна дзіця трэба апрануць у нешта! Ёсць толькі плюс ад таго, што дзеці, збіраючыся ў школу, будуць ведаць, што ідуць менавіта ў школу, а не проста пагуляць. Да таго ж, ніхто не патрабуе пераапрануцца ва ўніформу ўжо заўтра. Дастаткова пакуль будзе проста дзелавога стылю адзення. А ўжо ён спрэчак не павінен выклікаць.
Алена ІВАНОВА
