Быць здаровым - гэта не толькі дар ад нараджэння, але і вынік пэўнай працы над сабой. У гэтым медработнікі абсалютна ўпэўнены, таму дапаўненне ў артыкул 45 Канстытуцыі яны ўспрынялі як неабходнасць, як патрабаванне часу. І ахвотна абмеркавалі падчас дыялогавай пляцоўкі пытанні захаванасці здароўя.
Алена Пархімчык,
галоўны дзяржаўны санітарны ўрач раёна:
- Канстытуцыяй было замацавана, што «Грамадзянам Рэспублікі Беларусь гарантуецца права на ахову здароўя, уключаючы бясплатнае лячэнне за кошт дзяржаўных сродкаў у парадку, устаноўленым законам (дададзена)», што «Дзяржава стварае ўмовы даступнага для ўсіх грамадзян медыцынскага абслугоўвання. Права грамадзян Рэспублікі Беларусь на ахову здароўя забяспечваецца таксама развіццём фізічнай культуры і спорту, мерамі па аздараўленні навакольнага асяроддзя, магчымасцю карыстання аздараўленчымі ўстановамі, удасканаленнем аховы працы». Але «грамадзяне абавязаны прымаць меры па захаванні і ўмацаванні ўласнага здароўя» (дададзена).
Гэта, на мой погляд, правільнае патрабаванне (нават не рэкамендацыя), хаця хтосці, напэўна, скажа, што клопат пра здароўе - гэта добраахвотны выбар, асабістая справа кожнага. Але тады чаму дзяржава павінна браць на сябе абавязак падаваць нам паслугі па бясплатным лячэнні? Гэта нелагічна. Таму я думаю, што замацаванне ў Канстытуцыі абавязкаў грамадзян клапаціцца аб захаванасці здароўя пацягне за сабой і абнаўленне нацыянальнага заканадаўства ў сферы аховы здароўя. Гэта трэба для таго, каб у кожнага з'явілася дадатковая матывацыя да клопату пра здароўе і вядзенне здаровага ладу жыцця.
Аксана Лупанава,
доктар-бактэрыёлаг РЦГіЭ, старшыня прафсаюзнага камітэта:
- Не сакрэт, што існуючая сістэма аховы здароўя ў большай ступені пакуль арыентавана на меры лячэбнага характару, а не прафілактычнага. І гэта варта перагледзець, таму што ўжо даказана, што стан здароўя чалавека прыкладна на 8 працэнтаў залежыць ад дзейнасці сістэмы аховы здароўя, а вось ад ладу жыцця, экалогіі і харчавання - на 58, 23 і 11 працэнтаў адпаведна. Таму папраўка ў Асноўны Закон мне бачыцца як замацаванне прыярытэтнасці правядзення прафілактычных мерапрыемстваў па ахове здароўя насельніцтва, якое павінна быць арыентавана на клопат аб уласным здароўі, падтрыманне здаровага ладу жыцця, адмову ад шкодных звычак.
Святлана Дзяшковіч,
галоўная медыцынская сястра Мар'інагорскай ЦРБ, старшыня прафсаюзнага камітэта:
- Я таксама не магу не пагадзіцца з тым, што добрае здароўе людзей выгадна не толькі самому чалавеку, але і ўсяму грамадству: хваробы і недамаганні выклікаюць пакуты і адбіваюцца на эканоміцы. Менавіта таму сёння кіраўніцтвам працоўных калектываў стала больш увагі надавацца пытанням здароўезберажэння работнікаў, якім даецца магчымасць кантраляваць сваё здароўе: праходзіць дыспансерызацыю і карыстацца іншымі медыцынскімі паслугамі за кошт добраахвотнага страхавання здароўя. Прадпрыемствы заключаюць дамовы з рознымі медыцынскімі ўстановамі, набываюць розныя пакеты медыцынскіх паслуг, гарантуючы сваім работнікам іх атрыманне.
Аднак такія ўмовы створаны далёка не на кожным прадпрыемстве. Значыць, людзі самі павінны памятаць аб тым, што здароўе трэба не толькі берагчы, але і правяраць у час штогадовай дыспансерызацыі. Пакуль справаздача аб ёй патрабуецца толькі ў некаторых сферах дзейнасці. А рэгулярная дыспансерызацыя дазваляе выявіць фактары рызыкі сардэчна-сасудзістых, анкалагічных захворванняў, цукровага дыябету. У залежнасці ад узросту ў рамках планавага медыцынскага агляду трэба прайсці раз у год (або па сведчаннях) пэўны аб'ём даследаванняў. Гэта вымярэнне ўзроўню артэрыяльнага ціску, індэкса масы цела, здача агульнага аналізу крыві і аналізу мачы, вызначэнне ўзроўню глюкозы ў крыві, ЭКГ, флюараграфія, агляд лекара акушэра-гінеколага, уролага (для мужчын) і г.д. Усё гэта можна зрабіць у раённай паліклініцы. Нягледзячы на каранавірусныя абмежаванні, урачы агульнай практыкі вядуць прыём пацыентаў. Пры неабходнасці яны дадуць накіраванне да вузкіх спецыялістаў.
Эфектыўнасць планавай дыспансерызацыі даказана на практыцы. Напрыклад, у час прафабследавання работнікаў ААТ «Машхарчпрад» у рамках пілотнага праекта ў некаторых былі выяўлены сур'ёзныя праблемы са здароўем. Ранняя дыягностыка дазволіла правесці своечасовае лячэнне і прадухіліць развіццё інфаркту, анказахворванняў.
Гэта нагода задумацца і не лічыць немагчымым раз у год наведаць урача.
Алена Пархімчык,
галоўны дзяржаўны санітарны ўрач раёна:
- Пагаджуся: немагчыма спрачацца з тым, што дыспансерызацыя - гэта вельмі важна. Мусіць, сапраўды пакуль нядосыць увагі надаецца пытанням прафілактыкі захаванасці здароўя. І пачынаць рабіць гэта трэба з сур'ёзнай інфармацыйнай падтрымкі. Паглядзіце, напрыклад, колькі вакол нас сёння рэкламных шчытоў з рэкламай прадуктаў, тавараў, паслуг. Чаму б не разбавіць гэту колькасць сацыяльнай рэкламай з напамінам пра медагляды ці пра нешта падобнае? Часам менавіта такога штуршка камусці і не хапае.
Яшчэ хацелася б сказаць некалькі слоў аб тым, што ў раёне (Мар'іна Горка, Свіслач) рэалізуецца праект «Здаровы горад». У гэтым годзе пачатая работа будзе прадоўжана. У рамках праекта паступова ствараецца асяроддзе і інфраструктура, якая садзейнічае паляпшэнню экалогіі і даступнасці заняткаў спортам. Ад нас патрабуецца толькі ўласная зацікаўленасць у захаванні нашага здароўя. І гэта тое, што зараз будзе замацавана ў Асноўным Законе краіны.
Алена ІВАНОВА
