Спецыяліст па сацыяльнай рабоце Анастасія Сіняўская і псіхолаг Алена Мiленцьева.
Як прыгатаваць немаўляці ежу, як аплаціць камунальныя плацяжы, як аформіць дакументы ў сад, як спланаваць сямейны бюджэт і выбудаваць правільныя адносіны з мужам (жонкай)?.. Гэтыя пытанні, напэўна, не занадта складаныя для тых, хто перш, чым стварыў сваю сям'ю, выхоўваўся бацькамі. А вось у дзяцей-сірот або дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў і якія выхоўваліся ў інтэрнатных установах, адаптацыя да самастойнага (тым больш, сямейнай) жыцця заўсёды праходзіць складаней. І такія пытанні могуць здацца не самымі простымі. Гэта, увогуле, зразумела, бо ў канчатковым выніку звязана са спецыфікай жыцця дзіцяці ў дзіцячым доме, дзе ён расце па-за паўсядзённымi клопатамi аб забеспячэнні жыцця: ён не вучыцца купляць прадукты і рэчы, не гатуе ежу, яго не вучаць, як плаціць за кватэру, як, навошта і калі звяртацца, напрыклад, у банк, у сацыяльныя службы, ў праваахоўныя органы і да т.п. Таму дзіцяці, якое вырасла без бацькоў і не ведае, якой павінна быць сям'я, надзвычай складана самому стварыць паўнавартасную ячэйку грамадства.
- Для таго, каб дапамагчы сем'ям, мама ці тата у якіх выхоўваліся ў інтэрнатных установах, мы запусцілі пры падтрымцы абласной і раённай арганізацый ГА «Беларускае Таварыства Чырвонага Крыжа» спецыяльны праект, - распавядае псіхолаг тэрытарыяльнага цэнтра сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Алена Мiленцьева. - Рэалізуючы яго, мы паспрабуем запоўніць прабелы ў ведах дзяцей-сірот аб самастойным жыццi, даць маладым людзям, маладым бацькам патрэбную інфармацыю, дапамагчы выпрацаваць навыкі самастойнага жыцця ў соцыуме, распавесці, як выходзіць са складаных сітуацый, каб не апынуцца ў даўгах, да прыкладу. Каманда нашага праекта будзе весці ўрокі паўсядзённага жыцця.
Сёння ў праект уключана 10 сем'яў, якія пражываюць у нашым раёне. Гэта розныя па ўзроўні дастатку і дабрабыту сям'і. Падобныя толькі тым, што ў кожнай ёсць некаторыя праблемы. Камусці іх дапамагаюць вырашаць сваякі, а хтосцi вымушаны разлічваць толькі на ўласныя сілы. Але ў любым выпадку дапамога прафесіяналаў не можа быць лішняй.
- Перш за ўсё мы паставілі сваёй мэтай стаць сябрамі, - распавядае Алена Мiленцьева.- Вельмі важна, каб людзі нам давяралі. Толькі тады яны прыйдуць за саветам або дапамогай.
Каманда псіхолагаў, валанцёры з першых дзён рэалізацыі праекта заўсёды заставаліся на сувязі са сваімі падапечнымі. Яны не толькі адказвалі на пытанні, давалі парады па тэлефоне, але і дапамагалі справай, нягледзячы на тое, што пачатак праекта супаў з пачаткам складанай эпідэміялагічнай абстаноўкі.
Але з прыходам лета па праграме праекта былі арганізаваны тэматычныя сустрэчы, на якія запрашалі членаў сем'яў і спецыялістаў. Першая сустрэча была з лекарам-гінеколагам. Ішла размова пра планаванне сям'і, метадах кантрацэпцыі, абмяркоўваліся пытанні здароўя маці і дзяцей. Здавалася б, на ўсе гэтыя пытанні можна знайсці інфармацыю і ў інтэрнэце. Але, як аказваецца, не ўсё гатовы рабіць гэта нават не з-за цяжкасцяў доступу да інфармацыі, а з-за недахопу даверу да гэтай інфармацыі. Пагадзіцеся, любы з нас хутчэй папросіць рады ў блізкага чалавека або прафесіянала, чым даверыцца інфармацыі з нейкіх сайтаў. Гэта лагічна і правільна.
Прайшла таксама сустрэча з банкаўскім работнікам, да якога было нямала пытанняў аб планаванні сямейнага бюджэту, даступнасці і патрэбнасці крэдытаў.
На сустрэчы з педыятрам узнімалі пытанні па арганізацыі правільнага харчавання дзіцяці і мамы.
- Плануем у будучыні арганізаваць сустрэчы з фітнес-трэнерам, стылістам: мамы павінны весці здаровы лад жыцця і ўмець сачыць за сабой. Гэта таксама важны фактар у захаванні сям'і, - распавядае Алена Мiленцьева. - Акрамя таго, ўлічваючы тое, што многія мамы зараз знаходзяцца ў адпачынку па доглядзе за дзіцем, мы думаем дапамагчы ім авалодаць нейкімі прафесійнымі навыкамі, якія ў будучыні, можа, нават дапамогуць вызначыцца з працай. Для гэтага арганізуем майстар-класы па шыццю, кампутарнай адукаванасцi.
Арганізатары праекта ведаюць і пра тое, што дзіця-сірата, стаўшы самастойным, стварыўшы сям'ю і сутыкнуўшыся з незнаёмым яму светам, акрамя эканамічных праблем адчувае і псіхалагічныя. Таму дапамога псіхолага сем'ям не менш неабходная. І яна карысная: пасля некалькіх месяцаў працы некаторыя жонкі прызнаюцца, што сямейная абстаноўка мяняецца, жонка і муж вучацца размаўляць адзін з адным аб тым, што іх хвалюе, вучацца лічыцца з іншым меркаваннем. Тыя, хто ўжо задумваўся пра развод, цяпер не ўздымаюць гэтую тэму, а вучацца берагчы сям'ю.
У асноўным усе ўдзельнікі праекта настроены на пазітыў, на вучобу, маюць жаданне стаць добрымі бацькамі. Аднак без выключэнняў не бывае. На жаль, у адной сям'і дзеці былі адабраны органамі апекі.
- Мы спадзяемся, што ўсё ж наша праца будзе праведзена нездарма, - кажа Алена Мiленцьева. - У завяршэннi праекта мы плануем арганізаваць сямейную фотасесію і падарыць усім удзельнікам прыгожыя прафесійныя сямейныя фота, якія будуць нагадваць татам і мамам аб праекце, пра тое, чаму яны навучыліся. Хай праект стане для іх маленькай школай жыцця і адпраўной кропкай да паступальнага руху ў будучыню.
Алена ШАНТЫКА.
