— Мэтай мерапрыемстваў, якія праводзiлiся, было стварэнне эфектыўна дзеючай сістэмы паасобнага збору адходаў электрычнага і электроннага абсталявання ў раёне, павышэнне ўзроўню інфармаванасці і ўдзелу ў асобным зборы адходаў насельніцтва раёна і паляпшэнне стану навакольнага асяроддзя за кошт ліквідацыі і прадухілення ўтварэння несанкцыянаваных звалак у раёне, - адзначыў на выніковай канферэнцыі намеснік старшыні раённага выканаўчага камітэта па будаўніцтве і жыллёва-камунальнай гаспадарцы Андрэй Крэмень. — Трэба адзначыць, што зроблены сур'ёзныя крокі наперад у гэтым напрамку. І за тры гады ў раёне пры падтрымцы Еўрапейскага Саюза сістэма збору электронных і электрычных адходаў (ЭЭО) была створана. Некаторыя яе вынікі дазваляюць думаць, што ў далейшым мы зможам сітуацыю са зборам BMP толькі паляпшаць.

— Пухавіцкі раён ўзяў для сябе дастаткова амбіцыйную мэту — збіраць 2 кілаграмы электронных і электрычных адходаў на чалавека ў год да 2020 годзе, — падкрэслівае выканаўчы дырэктар МГА «Экапартнерства» Аліна Бушмовiч. - Для параўнання: калі для стратэгіі мы аналізавалі звесткі за 2015 год, то аб'ём збору складаў толькі 50 грам на чалавека.

Але сёння лічбы справаздачнасці кажуць аб тым, што мэта не выглядае недасяжнай. Для таго, каб так атрымалася, была праведзена немалая сумесная праца многіх зацікаўленых структур.

Першым крокам на гэтым шляху стала распрацоўка стратэгіі аб абыходжанні з адходамі электроннага і электрычнага абсталявання, якая вызначыла мэты і планы развіцця сферы.

Адным з мерапрыемстваў рэалізацыі стратэгіі стала стварэнне пляцоўкі для збору старой бытавой тэхнікі, куды жыхары могуць прывезці адходы ў любы зручны час і атрымаць грашовую кампенсацыю 20 капеек за 1 кілаграм. Гэтая пляцоўка была пабудавана і адкрыта летась.

Таксама ў раёне дзякуючы набыццю ў рамках праекта грузавога міні-аўтобуса для збору ОЭЭО з'явілася магчымасць выклікаць грузавое таксі, якое забірае электронныя і электрычныя адходы. Для гэтага дастаткова пакінуць заяўку дыспетчару ЖКГ. Паслуга на сённяшні дзень вельмі запатрабаваная, таму мікрааўтобус з лагатыпам праекта практычна штодня выязджае на заяўкі ў розныя населеныя пункты раёна. Трэба сказаць, тым не менш, што жыхары раёна не адразу сталі аддаваць адходы на перапрацоўку, аддаючы перавагу складаванню старых халадзільнікаў і тэлевізараў дома або на дачы. Змяніць стаўленне да гэтага дапамагла актыўная інфармацыйная праца з насельніцтвам. Былі надрукаваныя матэрыялы ў раённай газеце, распаўсюджваліся буклеты, інфармацыю можна было знайсці ў "жыроўках", убачыць на білбордах. Вельмі эфектыўнай апынулася праца ў школах. Для дзяцей арганізоўваліся конкурсы, з настаўнікамі праводзіліся навучальныя мерапрыемствы. Дзеці змаглі данесці інфармацыю да бацькоў. Акрамя таго, былі праведзены сустрэчы з членамі садовых таварыстваў. Праведзеная праца дапамагла ў 2018 годзе сабраць 50 тон электронных і электрычных адходаў, што ў 10 разоў больш, чым было сабрана ў 2017 годзе.

Задачай праекта таксама было прадухіленне і ліквідацыя стыхійных звалак на тэрыторыі раёна. Для гэтага былі закуплены бульдозер і драбільны коўш для будаўнічых адходаў, а таксама лінія для прэсавання ПЭТ-бутэлек.

- Мы пачыналі працу па праекце з аналізу сітуацыі ў раёне — распавядае намеснік старшыні райвыканкама Андрэй Крэмень. - Нельга сказаць, што яна простая. Акрамя таго, што наша насельніцтва не заўсёды матывавана збірае бытавыя адходы па правілах, у нас на тэрыторыі размешчана 182 садовых таварыства, члены якіх часта ствараюць стыхійныя звалкі.

Паляпшэнне матэрыяльнай базы ЖКГ дазволіла ліквідаваць 37 звалак у 2017 годзе і 27 - у 2018 годзе. У 2017 годзе было вывезена больш за 200 тон смецця, а летась - 150 тон.

- У працэс працы па выяўленні і ліквідацыі звалак залучалася насельніцтва раёна — распавядае начальнік сан-ачысткі УП "Жылцепласервiс" КХ Аляксей Брэсскi. — На старонцы праекта УКантакце жыхары маглі пакідаць фота выяўленых стыхійных звалак, інфармацыя аб якіх паступала ў камунальнае прадпрыемства. Акрамя таго, праводзіліся валанцёрскія прыборкі смецця.

З мэтай паляпшэння прадухілення адукацыі стыхійных звалак у рамках праекта былі закуплены фотапасткі.

Прааналізавана, што значную частку змесціва звалак складалі адходы расліннага паходжання, таму ў раёне пачалі весці інфармацыйную і практычную працу па распаўсюджванню практыкі кампаставання. На сённяшні дзень у 7 установах адукацыі ўстаноўлены кантэйнеры для атрымання кампоста з арганічных адходаў. Школьнікі атрымліваюць дадатковыя веды пра гэта. І гэтыя веды лішнімі дакладна не будуць.

Буклеты і плакаты з рэкамендацыямі па кампаставанні раздаваліся і жыхарам раёна, і дачнікам.

Трэба сказаць, у рамках працы праекта было распрацавана і надрукавана вялікая колькасць інфармацыйных матэрыялаў, якія былі даступныя насельніцтву.

На выніковай канферэнцыі, прысвечанай заканчэнню працы ў праекце "Развіццё паслуг у сферы кіравання адходамі для сельскага насельніцтва Пухавіцкага раёна Мінскай вобласці", абмяркоўваўся не толькі вопыт Пухавіцкага раёна, але і напрамкі развіцця сістэмы абыходжання з адходамі ў краіне, магчымасці фінансавання, павышэнне эфектыўнасці функцыянавання сістэмы збору і пахавання цвёрдых камунальных адходаў. Сёння патрабаванні да развіцця сістэмы збору камунальных адходаў адзіныя для ўсіх і накіраваны на стабілізацыю экалагічнага становішча. Грамадзяне павінны ўсяляк садзейнічаць таму, каб усе віды камунальных адходаў збіраліся паасобна, і навакольнае асяроддзе не забруджвалася.

Алена ШАНТЫКА.