Адміністрацыйная карта раёна: гісторыя перамен
Пухавіцкі раён адзначае векавы юбілей: такая адміністрацыйная адзінка з’явілася на карце Беларусі 17 ліпеня 1924 года. Але не ў тых межах, што існуюць сёння. За 100-гадовую гісторыю рэгіён прырастаў новымі землямі і губляў іх, населеныя пункты і з’яўляліся, і знікалі з карты… Разбірацца ў адміністрацыйна-тэрытарыяльных зменах даволі цікава.
У прадстаўленай храналагічнай табліцы толькі асноўныя падзеі, якія значна мянялі адміністрацыйную карту раёна.
Храналогія адміністрацыйна-тэрытарыяльных змену Пухавіцкім раёне
17 ліпеня 1924 года — на тэрыторыі БССР прынята новае адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне — акругі з дзяленнем на раёны. Было створана 10 акруг, якія аб’ядноўвалі 100 раёнаў. Мінская акруга першапачаткова ўключала 11 раёнаў, у ліку якіх быў Пухавіцкі раён з цэнтрам у мястэчку Пухавічы і Шацкі раён з цэнтрам у мястэчку Шацк. Землі рудзенскай зоны ўвайшлі ў склад Смілавіцкага раёна.
20 жніўня 1924 года — раён быў падзелены на 12 сельсаветаў: Блонскі, Блужскі, Балачанскі, Дрычынскі, Кнорынскі, Навасёлкаўскі, Пудзіцка-Слабодскі, Сінчанскі, Слабодскі, Суцінскі, Талькаўскі, Турынскі.
1925 год — раённы цэнтр з мястэчка Пухавічы пераведзены ў пасёлак Мар’іна Горка. Прычынай гэтага стаў вялікі пажар у Пухавічах, у выніку якога выгарэла амаль усё мястэчка.
1927 год, жнівень — ліквідаваны Шацкі раён. Гарэлецкі, Сяргеевіцкі, Цітвянскі, Шацкі сельсаветы далучаны да Пухавіцкага раёна.
1931 год — Пухавіцкаму раёну перададзены Задашчэнскі, Селецкі, Слабадскі сельсаветы скасаванага Грэскага раёна; Абчацкі, Голацкі, Дукорскі, Замастоцкі, Карзуноўскі, Пярэжырскі, Рудзенскі сельсаветы і мястэчка Смілавічы скасаванага Смілавіцкага раёна. У гэтым жа годзе Абчацкі і Замастоцкі сельсаветы ўключаны ў гарадскую рысу горада Мінска.
1935 год — скасаваны Талькаўскі сельсавет. 12 лютага 1935 года Задашчэнскі, Селецкі, Слабадскі сельсаветы перададзены адноўленаму Грэскаму раёну; Азярычынскі (Азярышчанскі), Гарэлецкі, Голацкі, Дрычынскі, Дудзіцкі, Дукорскі, Пу-дзіцкаслабодскі, Пярэжырскі, Рудзенскі, Сяргеевіцкі, Узлянскі, Цітвянскі, Шацкі сельсаветы — адноўленаму Рудзенскаму раёну.
12 сакавіка 1935 года Рудзенскаму раёну перададзены таксама Карзуноўскі сельсавет, а Гарэлецкі і Пудзіцкаслабодскі сельсаветы вернуты ў склад Пухавіцкага раёна.
15 красавіка 1935 года да раёна далучаны Задашчэнскі і Слабадскі сельсаветы Грэскага раёна.
15 студзеня 1938 года — у БССР акругі як адміністрацыйныя адзінкі былі скасаваны і ўведзена абласное дзяленне. Раён увайшоў у склад Мінскай вобласці.
1938 год — утвораны Рудзенскі раён з цэнтрам у гарадскім пасёлку Рудзенск.
1938 год — Мар’інай Горцы нададзены статус гарадскога пасёлка.
1941-1944 гады — раён, акупіраваны нямецка-фашысцкімі захопнікамі, у адміністрацыйным плане належаў да зоны армейскага тылу групы армій “Цэнтр”.
1954 год — Пудзіцкаслабоцкі сельсавет Пухавіцкага раёна перайменаваны ў Ананіцкі, ліквідаваны Задашчэнскі сельсавет.
1954, ліпень — у Рудзенскім раёне ліквідаваны Дудзіцкі, Корзунаўскі і Азярычынскі сельсаветы.
22 ліпеня 1955 года — гарадскі пасёлак Мар’іна Горка набыў статус горада.
1956 год — да Пухавіцкага раёна далучаны Селецкі сельсавет Грэскага раёна.
1957 год, красавік — Узлянскі сельсавет перайменаваны ў Навапольскі.
1960 год — Рудзенскі раён ліквідаваны. Навапольскі і Шацкі сельсаветы перададзены Уздзенскаму сельсавету, гарадскі пасёлак Ру-дзенск, Голацкі, Дрычынскі, Дукорскі, Пярэжырскі, Сяргеевіцкі, Цітвянскі сельсаветы перададзены Пухавіцкаму раёну.
1960 год — да Пухавіцкага раёна далучаны Шацкі сельсавет Уздзенскага раёна.
1962 год — ліквідаваны Варашылаўскі сельсавет (цэнтр у вёсцы Омельна).
1962 год — да раёна далучаны Любяцкі (у 1966 годзе перададзены адноўленаму Уздзенскаму раёну) і Навапольскі сельсаветы ліквідаванага Уздзенскага раёна.
1964 год — Слабадскі сельсавет перайменаваны ў Вецярэвіцкі.
1964 год — ліквідаваны Селецкі сельсавет. А ў 1968 годзе зноў утвораны. 29 чэрвеня 2006 года скасаваны, тэрыторыя далучана да Вецярэвіцкага сельсавета.
1966 год — заснаваны пасёлак Праўдзінскі.
1972 год — Сінчанскі сельсавет перайменаваны ў Амяльнянскі.
1973 год — Балоцкі сельсавет перайменаваны ў Краснаакцябрскі.
1974 год — пасёлак Свіслач атрымаў сваю сучасную назву.
1977 год — Цітвянскі сельсавет перайменаваны ва Узлянскі, пасёлак Праўдзінскі ператвораны ў рабочы пасёлак.
1978 год — утвораны Праўдзінскі пасялковы Савет.
1984 год — Амяльнянскі сельсавет перайменаваны ў Дубраўскі.
1985 год — заснаваны пасёлак Дружны.
2006 год — ліквідаваны Гарэлецкі, Краснаакцябрскі, Селецкі, Сяргеевіцкі сельсаветы.
2009 год — ліквідаваны Талькаўскі сельсавет.
2021 год — адміністрацыйны цэнтр Свіслацкага сельсавета Пухавіцкага раёна перанесены з гарадскога пасёлка Свіслач у пасёлак Дружны.
Пухавіцкі раён знаходзіцца ў паўднёва-ўсходняй частцы Мінскай вобласці і мяжуе з Мінскім, Слуцкім, Старадарожскім, Уздзенскім, Чэрвеньскім раёнамі Мінскай вобласці і Асіповіцкім раёнам Магілёўскай вобласці.
Плошча раёна складае 2,44 тысячы квадратных кіламетраў, з іх:
сельгасзямель —105 150 гектараў, у тым ліку раллі — 75 521 гектар, лясы займаюць 107 368 гектараў.
Насельніцтва — 67 805 чалавек (з іх гарадскога — 28 727 чалавек, сельскага — 39 078 чалавек).
На тэрыторыі раёна размешчана 311 населеных пунктаў, у тым ліку горад Мар’іна Горка, гарадскія пасёлкі Рудзенск, Свіслач, Праўдзінскі. Тэрыторыя раёна ўключае ў сябе 13 сельскіх саветаў і 1 пасялковы савет (Праўдзінскі). Сярод сельскіх населеных пунктаў найбольш буйнымі з’яўляюцца пасёлак Дружны, аграгарадкі Пухавічы, Блонь, Дукора, Шацк, вёска Талька.
Источник:https://www.gorka.by/z-dnyom-naradzhennya-puxavichchnyna-nashamu-rayonu-100-gado%D1%9E/